Is er een verschil tussen een burcht en een slot ?

Een burcht of slot is een sterk kasteel. De extra versterking van de (wal)burcht bestaat meestal uit een droge of natte gracht en een aarden wal en/of zware stenen ommuring. Een van de oudste nog bestaande voorbeelden in Nederland is de Burcht van Leiden. Voor België is het Gravensteen een goed voorbeeld.

Gewoonlijk lag de burcht op een rots of bergtop om de dreigingen te kunnen voorzien (hoogteburcht). In vlakke gebieden werden waterburchten opgericht, met diepe grachten langs alle zijden. De burchten met een gracht hebben ook een valbrug. Een burcht bezat tevens vaak een donjon, een heel zware toren welke als laatste steunpunt werd gebruikt mocht de rest van de burcht zijn ingenomen. De donjon en andere torens waren bovenaan meestal afgewerkt met kantelen.

'Slot' is vanaf de 14de eeuw synoniem aan 'burcht'. In de Nederrijnse bronnen komt het in de betekenis van burcht voor het eerst voor in 1339. In de 19de eeuw krijgt slot een romantische betekenis waarbij de weerbaarheid is verdwenen. De algemene term voor een versterkt gebouw in de middeleeuwen is 'huis' dat behalve voor burchten ook gebruikt werd voor adellijke huizen en voor de Curtis of hof die voorzien was van een wal en een gracht. Het meest gangbare woord voor burcht is kasteel dat echter eerst aan het einde van de 16de eeuw voor burcht gebruikt werd. Het Nederlandse kasteel is dan ook geen juiste term voor een middeleeuws gebouw.